Na verloop van tijd kunnen bij dementie allerlei klachten en problemen optreden. Lichamelijke klachten zoals pijn, maar ook angsten of veranderd gedrag. Dat is naar voor degene die dementie heeft en vaak ook belastend voor de mensen eromheen. Saskia Danen legt uit waar deze klachten vandaan komen. Ze vertelt ook hoe palliatieve zorg kan ondersteunen in Pal voor u magazine/hulpgids: Palliatieve zorg bij dementie.
Saskia Danen, van huis uit verpleegkundige, heeft zich gespecialiseerd in dementiezorg. Vanuit de Dementie Academie (www.dementieacademie.online) geeft ze onderwijs aan zorgmedewerkers en mantelzorgers. Haar boodschap: “Dementie kent vele vormen en verloopt bij iedereen anders. Mensen met dementie leven in het hier en nu. Je moet dus goed kijken: wie is deze persoon? Wat zijn op dít moment de wensen en behoeften? Hoe kun je daar het beste bij aansluiten? Dat is altijd maatwerk.” Toen haar eigen vader dementie kreeg, kwam Danen in een andere rol terecht. “Ook ik zat toen regelmatig met de handen in het haar. Het was heel leerzaam om te ervaren wat dementie met mij als dochter deed.” Danen geeft enkele tips over veelvoorkomende klachten bij dementie.
Als praten moeilijk wordt
Wat kun je doen als iemand zich niet meer goed kan uitdrukken in woorden? Of jouw woorden niet begrijpt? Danen: “Mensen met dementie kunnen zich non-verbaal nog heel lang goed uitdrukken. Je moet dus heel goed kijken. Dan leer je hun gezichtsuitdrukking of lichaamstaal lezen.
Eetproblemen
Als mensen met dementie minder gaan eten, moet je goed kijken waarom dat is. Er kan sprake zijn van verminderde eetlust, niet geholpen willen worden, niet herkennen van eten of drinken, gebitsproblemen of mondinfecties. “Mondproblemen zijn vaak nog goed te behandelen, daarom is goede mondinspectie belangrijk”, vertelt Danen.
Waardigheid en kwaliteit van leven
De angst om je waardigheid te verliezen speelt enorm, weet Danen. “We laten ons vooral leiden door onze eigen schrikbeelden.” Ze haalt een oud gezegde aan: Een mens lijdt het meest aan het lijden dat hij vreest. “Dat is heel erg waar! Zeker als we denken over het krijgen van dementie. Maar ‘vrezen’ doe je met je hersenen. En laat nou net die hersenen beschadigd raken door dementie!
Lees ook: ‘Dementie vraagt om palliatieve zorg vanaf de diagnose’
Ik zie dat mensen die dementie krijgen veel minder bezig zijn met die waardigheid. Maar de omgeving des te meer. De persoon met dementie leeft in het hier en nu. Eerder heeft iemand misschien gezegd: ‘Ik wil er altijd netjes uit blijven zien.’ Maar op dit moment vindt iemand comfortabele kleding juist fijn of wil iemand geen lippenstift meer op. Moet je dan vasthouden aan die eerdere uitspraak? Of kijk je naar het hier en nu?”
Meer en uitgebreidere tips over veel voorkomende klachten, zoals pijn en stijve spieren lees is in Pal voor u magazine/hulpgids: Palliatieve zorg bij de dementie
De gids is hier verkrijgbaar>>>
Dit artikel is mede mogelijk gemaakt door Stichting Palliatieve Zorg Nederland (PZNL)