Als je bericht krijgt dat iemand in je omgeving ernstig ziek is, ben je al snel met stomheid geslagen. Wat nu? Wat moet ik doen? Wat moet ik zeggen? Zeker als je zoiets nog nooit hebt meegemaakt, zullen deze vragen door je hoofd spoken. Wij helpen je een handje door wat do’s en don’ts onder elkaar te zetten over wat wel en wat niet te zeggen.
Don’t: ontwijken.
Doordat je niet weet wat je moet doen of zeggen, is een eerste reactie vaak een vluchtreactie: de zieke en zijn of haar ziekte volledig ontwijken. Dit is heel erg voor degene die ziek is, want hij of zij heeft jou juist nu hard nodig. Het even sociaal kunnen doen met iemand, even wat afleiding krijgen of gewoon het weten dat er iemand aan hem of haar denkt, zijn voor een zieke dingen die zelfs in de slechtste situaties een positief gevoel kunnen geven. Zet je daarom over je onzekerheden heen en zoek contact.
Do: zeggen dat je het niet weet.
Je kunt er voor kiezen om te vluchten, maar waarom zou je niet gewoon eerlijk zijn? Vertel maar gewoon dat je er ontzettend van geschrokken bent en dat je niet weet wat je kunt zeggen of doen. De zieke schrok zich waarschijnlijk ook een hoedje toen de diagnose werd gesteld. Deel je gevoelens daarom met de zieke, want hij of zij zal zich zo waarschijnlijk alleen maar meer begrepen voelen en weten dat er iemand is die, ondanks dat je niet precies weet wat te zeggen, er voor hem of haar zal zijn in moeilijke tijden.
Do: hoe gaat het met je?
Inderdaad, het hoeft niet moeilijk te zijn. Met deze simpele vraag toon je interesse en laat je aan je zieke naaste zien dat je om hem of haar geeft. Natuurlijk zijn de verhalen over onderzoeken, behandelingen en onzekerheden geen lichte kost, maar bedenk dat het voor de ander fijn is om alles even van zich af te kunnen praten. Stel je voor dat hij of zij dit allemaal alleen zou moeten verwerken, dat wens je toch niemand?
Don’t: adviseren.
Tenzij je zelf ook te kampen hebt gehad met een ziekte, kun je je maar beter ver houden van het geven van adviezen. Voor adviezen zijn er artsen, verpleegkundigen en verzorgende, jij bent hard nodig voor wat afleiding en gezelligheid tussen alle vervelende behandelingen en onderzoeken.
Do: doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg.
Gedraag je niet anders dan anders. Natuurlijk mag je laten weten dat je bezorgd bent en het erg vindt, maar overdrijf niet. Ga niet ineens enorm attent doen of van de daken schreeuwen hoe erg het allemaal is. Dit werkt alleen maar averechts. Luister naar de zieke en doe ook gewoon je eigen verhaal, zodat jullie relatie niet ineens verandert. Vertel over die vervelende collega, de laatste roddels van de moeders uit de buurt en vertel er ook over als je iets vervelends is overkomen. Zo verander je jullie relatie niet en voelt de zieke zich, ondanks alles, toch gewoon zichzelf.
Lees de tips nog eens goed door en ga het gesprek aan. Je zult merken dat je onzekerheid al snel verdwijnt als je merkt dat het praten gewaardeerd wordt. Vergeet ook zeker de nodige koetjes en kalfjes niet, want af en toe wat luchtigheid is ook wel eens fijn!
Een beetje van Unforgettables en een beetje van Mens & Samenleving.
Op http://unforgettables.nl vind je originele cadeaus om mee te nemen op ziekenbezoek.