Van de ‘suprise question’ tot nazorg voor naasten. Bij palliatieve zorg geven en ontvangen komt veel kijken. Dit zijn de vier fasen van palliatieve zorg, bekeken door de ogen van de zorgverlener.
Het is vaak moeilijk om het begin van palliatieve zorgverlening aan te duiden. Dit kan het moment zijn waarop iemand hoort dat hij niet meer te genezen is. Palliatieve zorg is totale zorg, gericht op lichamelijke, psychische, sociale en spirituele veranderingen voor palliatieve patiënten én naasten. Het omvat dus veel meer dan alleen zorg in de stervensfase.
1. Het begin: ziektegerichte palliatie
In de zorg wordt vaak de ‘surprise question’ gesteld om de start van de palliatieve fase aan te geven. Zou het je verbazen als deze patiënt binnen een jaar komt te overlijden? Als het antwoord nee is, is dat het moment waarop de palliatieve zorg kan beginnen. Vanaf dan wordt de ziekte niet meer met het oog op genezing behandeld, maar staat verlichting of verzachting van de klachten (palliatie) voorop. Vervolgens wordt in kaart gebracht welke zorg nodig is. En welke palliatieve zorgverleners je kunt inschakelen.
2. Symptoomgerichte palliatie
In deze fase is het doel om de klachten bij de levensbedreigende ziekte te verlichten. De kwaliteit van leven staat centraal. Deze fase bestaat voornamelijk uit pijn- en symptoombestrijding op lichamelijk, psychisch, sociaal en spiritueel vlak. Denk aan het stoppen met behandelingen vanwege vervelende bijwerkingen of juist het doorzetten ervan. Dit is de fase waarin keuzes rondom het levenseinde aan de orde komen. De betrokkenen bespreken de wensen en behoeften rondom het stervensproces. Bijvoorbeeld het wel of niet toepassen van palliatieve sedatie of behandelingen.
Fase 1 en fase 2 lopen vaak tegelijkertijd, zodat ze elkaar kunnen versterken.
3. Palliatie in de stervensfase
Gaat het in de eerste twee fasen vooral om de kwaliteit van leven, in de derde fase draait het om de kwaliteit van sterven. Comfort bieden, klachten verminderen en afscheid nemen zijn voorbeelden om te zorgen voor een waardige afronding. Deze fase duurt maar kort, meestal de laatste paar dagen voor het overlijden.
4. Nazorg voor de naasten
Na het overlijden verleent palliatieve zorg (professionele) steun aan de naasten. Ze hebben vaak behoefte aan tijd en ruimte om het overlijden van hun dierbare te verwerken. Bijvoorbeeld door middel van gesprekken voeren.
Lees ook: Palliatieve zorg, wat is dat eigenlijk? >>>
Bestel nu: Alles van Pal voor u
Ongeneeslijk ziek en dan? Pal voor u geeft betrouwbare informatie over palliatieve zorg. Het informatiepakket Alles van Pal voor u bestaat uit: magazine Pal voor u 10 (inclusief het dossier voeding en eten), wilsverklaring Zo denk ik erover (inclusief zorg-, niet-reanimeer- en euthanasieverklaring) en 4 themaboekjes: Wat als je je leven verliest? Wat als het einde nabij is? Wat kun je doen als je pijn hebt? Wat als je kind ongeneeslijk ziek is?
Het informatiepakket is hier verkrijgbaar >>>
Bron: Zorgvoorbeter.nl